کفارات صوم و موجبات آن

رساله حاضر با عنوان "کفارت صوم و موجبات آن" دارای سه فصل و هشت گفتار و نتیجه گیری از کل مبحث می باشد. فصل اول: دربردارنده سه گفتار است که بمانند همه پژوهش ها، مفاهیم و واژه های کلیدی تحقیق به ترتیب کاربری هریک نظیر صوم، افطار، قضاء و تخییر، از منظر اهل لغت و اصطلاح در گفتار اول واکاوی و بررسی شده است. در گفتار دوم به پیشینه روزه و کفاره اشاره و از دیدگاه صاحبان ادیان و مکاتب به مسأله نگرسته شده است، چون که در بین همه مکاتب روزه و کفاره در اشکال مختلف مرسوم و رایج بوده است. گفتار سوم، متضمن بیان اقسام کفاره است.که اکثر فقیهان آن را در قالب کفاره ای معینه، مرتبه، مخیره و مرتبه و کفاره جمع یادآوری و به موازات آن به موارد کاربری هریک نیز اشاره کرده است. فصل دوم: مباحث آن در سه گفتار گردآوری شده است و در گفتار اول مطالب مفطرات صوم که در اصل همان موجبات کفاره صوم است آورده و هر یک از منظر فقهاء مورد بحث و بررسی قرار گرفته و سعی شده است که بین دیدگاه و نظرات مختلف همخوانی بوجود آید. در گفتار دوم، مباحث اقسام صومی که افطار عمدیش زمینه ساز عقوبت کفاره است. مثل روزه ماه رمضان و قضای آن، روزه نذر معین و روزه اعتکاف آورده، و نوع کفاره هر یک بیان و به دیدگاه و ادله فقهاء در پیرامون آن پرداخته و در سایه سار دیدگاه مشهور، نظر مختار آورده شده است. گفتار سوم، محور بحث در این گفتار در باره تکرر موجب است که آیا تکرر سبب زمینه ساز تکرار کفاره نیز می شود. فصل سوم: دارای دو گفتار است که در گفتار اول مطالب مرتبط به خصال کفاره، نظیر عتق رقبه، صوم شهرین متتابعین و اطعام ستین مسکین مورد بحث قرار گرفته است. گفتار دوم، از فصل سوم متضمن مباحث عجز از خصال کفاره است و مقصود از آن کسی است که قادر بر انجام هیچ یک از خصال کفاره نیست. در این زمینه، گروهی از فقها قائل به هیجده روز روزه و صدقه بما امکن هستند، در حالیکه عده دیگر تنها صدقه بماامکن را واجب می دانند، اما قول مختار دیدگاه شهید و علامه است که قائل به تخییر بین روزه و صدقه است.